SAT (Scholastic Aptitude/Assessment Test) müxtəlif siniflərdə təhsil alan məktəb şagirdlərinin oxuma, yazma və riyazi bilik və bacarıqları yoxlayan standartlaşdırılmış, yararlılıq müddəti 5 il olan test imtahanlarıdır və hər il imtahanda iki milyondan artıq şəxs iştirak edir.
SAT imtahanının nəticəsi beynəlxalq səviyyədə tanınmaqla, ABŞ-da və dünyanın müxtəlif ölkələrində kollec və universitetlərə qəbul prosesində məktəb məzunlarının ali təhsil almağa hazırlığını qiymətləndirməyə imkan verən obyektiv imtahan göstəricisi kimi qəbul olunur. Ali təhsil ocaqlarının qəbul komissiyaları üçün SAT imtahanının nəticəsi müraciət edən məktəb məzunlarını eyni şkala üzrə müqayisə etməyə imkan verir, həmçinin onlara təqaüd verilməsi qərarlarını müəyyən etməkdə obyektiv mənbə hesab olunur.
2014-cü ilin sonunda ABŞ-ın ETS (Educational Testing Service - Təhsil Qiymətləndirmə Xidməti) təşkilatının dəstəyi ilə “College Board”- Ali təhsilə qəbul Şurası tərəfindən hazırlanan SAT imtahanlarının keçirilməsi üçün DİM-in (keçmiş TQDK) test mərkəzi kimi fəaliyyət göstərməsi barədə razılıq əldə edilmişdir. Bu razılaşmaya əsasən Dövlət İmtahan Mərkəzi (SEC) SAT-ın məlumat sistemində SEC 60129 kod nömrəsi ilə qeydiyyata alınmışdır.
İmtahanda iştirak etmək üçün qeydiyyat linki: https://eservices.dim.gov.az/iexams/az/login.aspx
SAT imtahanının ödənişi 103 ABŞ dollarıdır. İmtahan rüsumlarının ətraflı bölgüsü linkdə: https://sat.collegeboard.org/register/intl-services-fees
SAT imtahanının nəticələri bir qayda olaraq (istisnalar olmaq şərtilə) imtahan günündən 11 gün sonra imtahan verənlərin “College Board”-un internet səhifəsindəki şəxsi hesabında açıqlanır.
2023-cü ildən başlayaraq SAT imtahanları bütün test mərkəzlərində kompüter vasitəsilə (Digital SAT / Rəqəmsal SAT) keçirilir. Kompüter əsaslı SAT imtahanının təşkilinə aid əsas məqamlar:
Ünvan:
Rəqəmsal SAT imtahanı DİM-in Bakı şəhəri, Nəsimi rayonu, Akademik Həsən Əliyev, 299 ünvanında yerləşən inzibati binasında keçirilir.
Notbuk/planşet:
İştirakçılar imtahan günündən öncə SAT imtahanı üçün xüsusi hazırlanmış proqram təminatını öz notbuk və ya planşetlərinə yükləməlidirlər.
İmtahan iştirakçısının özünün notbuk və ya planşeti yoxdursa, o, “College Board”a imtahan üçün notbuk/planşetlə müvəqqəti təmin edilməsi barədə sorğu göndərə bilər. Notbuk və ya planşet ancaq imtahandan əvvəl “College Board”a sorğu göndərmiş iştirakçılara Mərkəzdə imtahan günü veriləcəkdir. İmtahan iştirakçısının notbuk və ya planşetini imtahan mərkəzinə gətirmək imkanı yoxdursa və o, “College Board”dan notbuk/planşet sorğu edilməsi prosesindən keçməyibsə, həmin iştirakçı imtahan mərkəzinə buraxılmayacaq.
İmtahan müddəti:
Rəqəmsal SAT 2 saat və aralarında 10 dəqiqəlik fasilə olmaqla iki bölmədən (Oxu, yazı və Riyaziyyat) ibarətdir.
Proqram təminatı:
İmtahanın proqram təminatı imtahan iştirakçıları üçün aşağıdakı funksionallığı təmin edir:
- Suallara daha sonra qayıtmaq üçün onları işarələmək seçimi;
- İştirakçıların imtahan ekranının yuxarısında göstərmək və ya gizlətmək üçün seçə biləcəyi geriyə irəliləyən vaxt;
- İştirakçıların riyaziyyat bölməsində istifadə etmələri üçün quraşdırılmış qrafik kalkulyator (iştirakçılar öz kalkulyatorlarını da imtahana gətirə bilərlər);
- Hər bir riyaziyyat sualı üçün ümumi düsturlardan ibarət istinad vərəqi.
Proqram təminatının interfeysi və sınaq imtahanı:
Rəqəmsal SAT imtahanının proqram təminatının interfeysi və ona uyğun imtahan suallarını “College Board”un rəsmi saytından yükləyərək tanış olmaq mümkündür.
İştirakçılar imtahana nə gətirilməlidirlər?
İmtahanda iştirak edən şəxslər tələb olunan aşağıdakı vasitələrlə birlikdə imtahan binasında olmalıdırlar:
1. Şəkilli şəxsiyyət vəsiqəsi və ya ümumvətəndaş pasportu;
2. Buraxılış vərəqəsi – “Admission Ticket”;
3. “College Board”un tələblərinə cavab verən notbuk və ya planşet (adapter ilə birgə).
Qeyd olunan sənədlərdən biri olmadıqda və ya sənədlər arasında uyğunsuzluq olduqda iştirakçı test mərkəzinə buraxılmır. İştirakçılar imtahana, həmçinin kalkulyator, qeydləri aparmaq üçün qələm və ya karandaş və digər əşyaları gətirə bilərlər. Qaralama üçün vərəq imtahan mərkəzində verilir.
Tarix və ətraflı məlumat:
2025-ci ilin birinci yarımilində SAT imtahanlarının DİM test mərkəzi tərəfindən aşağıdakı tarixlərdə keçirilməsi nəzərdə tutulur:
Rəqəmsal SAT imtahanı barədə daha ətraflı məlumat “College Board”un rəsmi internet səhifəsində mövcuddur: https://satsuite.collegeboard.org/digital
DİM tərəfindən keçirilən SAT imtahanına qeydiyyat, imtahanın keçirilməsi qaydaları və nəticələrin öyrənilməsi haqqında əlavə məlumat əldə etmək üçün aşağıdakı elektron ünvana müraciət edə bilərsiniz: international@dim.gov.az
ADA Universitetinə qəbul
“ADA” Universitetinin bakalavriat səviyyəsinə qəbul iki yolla aparılır:
1. DİM-in keçirdiyi qəbul imtahanlarının nəticələri vasitəsilə;
2. Beynəlxalq SAT imtahanı nəticəsi vasitəsilə.
SAT imtahanının nəticəsi ilə müraciət edənlər üçün müəyyən olunmuş tələblər:
• ərizə qəbulu müddətində “Abituriyentin elektron ərizəsi”ni ümumi qaydada təsdiq etdikdən sonra ərizənin surətini və SAT imtahanı balı haqqında məlumatı DİM-ə təqdim etmək;
• SAT imtahanı nəticələrini elektron şəkildə College Board saytında (https://www.collegeboard.org) Dövlət İmtahan Mərkəzinə (kod 7876) və “ADA” Universitetinə (kod 7799) göndərmək;
• “ADA” Universitetinin elektron ərizə formasını doldurmaq. Elektron ərizə forması üçün keçid: www.ada.edu.az/apply;
• IELTS Academic, TOEFL iBT(onlayn TOEFL imtahanı daxil), PTE Academic, Duolingo English Test imtahanlarının nəticəsini "ADA"-nın elektron ərizə formasına yükləmək (nəticələrin göndərilməsi üçün kod 2093). Qəbul üçün minimum bal tələbi qoyulmur;
• Azərbaycanda yerləşən ümumtəhsil məktəblərinin rus, ingilis və ya gürcü bölmələrini cari ildə bitirən, eləcə də ümumtəhsil məktəbini əvvəlki illərdə və ya xaricdə bitirən abituriyentlər “Azərbaycan dili” fənni üzrə qəbul imtahanında iştirak edərək “məqbul” qiymət almalıdırlar. Bunun üçün onlar dim.gov.az saytında “Abituriyentin elektron ərizəsi” formasını doldurarkən "test imtahanı verəcəyi dil" bölməsində rus dilini seçməlidirlər. “Azərbaycan dili” fənni üzrə keçiriləcək imtahanın tarixləri DİM-in saytında yerləşdirilib. 2022-ci ildə Azərbaycan dili fənni üzrə imtahandan "məqbul" alan abituriyentlər cari ildə bu imtahanda iştirak etmədən müsabiqəyə buraxılırlar. Azərbaycanda yerləşən ümumtəhsil məktəblərinin Azərbaycan bölməsini cari ildə bitirən abituriyentlər isə buraxılış imtahanında iştirak edərək Azərbaycan dili fənni üzrə minimal 15 bal toplamalıdırlar;
• “ADA” Universitetinin pedaqoji heyətindən ibarət komissiya tərəfindən keçiriləcək müsahibədə iştirak etmək.